Ortaçağ boyunca Avrupa’nın önemli ticaret merkezlerinden biri olan Venedik, Doğu’nun zengin mallarını Avrupa’ya taşımada büyük rol oynamıştır. Bu süreçte Venedikliler, İlhanlılarla ticari ilişkiler kurmuş ve bu bağlamda Tebriz ile bağlantı kurmak amacıyla Trabzon İmparatorluğu’yla anlaşmalar yapmıştır. Bu sayede Karadeniz, Venedik’in ticaret yollarında stratejik bir öneme sahip olmuştur Venedik’e Getirilen Dört At Heykeli ve San Marco’ya Yerleştirilmesi.
Venedik Sarayı’nda Türk Tasviri
Venedik’in önemli yapılarından biri olan ve devletin idare merkezi sayılan Doge Sarayı’nda (Palazzo Ducale), Venediklilerin farklı halklarla olan ilişkilerini gösteren simgeler yer alır. Sarayın Piazzetta’ya bakan cephesinde, denize en yakın altıncı sütunun başlığında dikkat çekici bir detay bulunur: Burada, Venediklilerin temas kurduğu çeşitli milletler resmedilmiştir. Macarlar, Tatarlar, Latinler, Yunanlar, Gotlar, Mısırlılar ve İranlılar bu sütun başlığında temsil edilirken, bir Türk figürü de “Turchr” olarak adlandırılmıştır. Figür, dönemine özgü kıyafetlerle betimlenmiştir.
Bugün görülen bu sütun başlığı, 1731 yılında yapılmış bir kopyadır. Orijinali 1340-1355 yılları arasında tarihlenmektedir. 1577’de çıkan yangında saray büyük zarar gördüğü için bu başlık da tahrip olmuştur. Türk figürünün özellikle Aydınoğulları ile olan ilişkileri yansıttığı düşünülmektedir. Aydınoğulları, Batı Anadolu’da güçlü bir beylik olup, Venediklilerle ticari temas kurmuşlardır.
14. ve 15. Yüzyılda Siyasi ve Ekonomik Gelişmeler
yüzyıl Avrupa için oldukça zor bir dönem olmuştur. Veba salgını ve Yüz Yıl Savaşları gibi sorunlar, kıtada büyük bir karışıklığa yol açmıştır. Bu karmaşık ortamda Rönesans hareketi doğmaya başlarken, Bizans İmparatorluğu da giderek zayıflamıştır. Bu zayıflama, Osmanlıların dikkatinden kaçmamış ve Yıldırım Bayezid döneminde Boğaziçi’nin Anadolu yakasına bir hisar yaptırılmıştır. Bu gelişme, Osmanlıların İstanbul’u fethetme planlarının somutlaştığını gösterir.
Tarihçi Doukas’a göre, bu dönemde Osmanlılar Konstantinopolis’teki Türk tüccarlar için bir kadı talep etmiştir. Âşıkpaşazâde de Yıldırım Bayezid’in 1396 yılında bir mahalle kurdurduğunu, burada bir cami ve kadı bulunduğunu, fakat bu yapının 1402 Ankara Savaşı’ndan sonra yıkıldığını aktarır. 1402’den sonra Türk mahallesinden söz edilemese de Türk tüccarlarının İstanbul ile bağlarının tamamen koptuğu söylenemez Private Sofia Tour.
Venedik’in Konstantinopolis’teki Gücünün Azalması
Bizans’ın zayıflamasıyla birlikte Venediklilerin İstanbul’daki ekonomik etkisi de azalmıştır. Venedik Devlet Arşivi’nde bulunan belgeler, 15. yüzyılın ilk yarısında Konstantinopolis’teki Balyos Sarayı’nın ve hemen yanındaki San Marco Kilisesi’nin harap halde olduğunu göstermektedir. 1448 tarihli bir belgede ise balyosların maaşlarının ödenememesi gibi ekonomik sıkıntılardan söz edilir. Bu durum, Venedik’in bölgede ciddi bir ekonomik çöküş yaşadığını kanıtlar.
Ancak 1453’te İstanbul’un fethiyle yeni bir dönem başlamıştır. Venedik, bu tarihten sonra yeniden toparlanmış ve Osmanlılara karşı Akdeniz’de önemli bir güç olarak sahneye çıkmıştır. Venedik ve Osmanlılar, Akdeniz’in siyasi ve ticari yapısını uzun yıllar boyunca birlikte şekillendirmiştir.
