Osmanlı’da Müzecilik ve İlk Katalog Yayınları

0
42

1891 yılında açılan yeni Müze-i Hümayun’un (İmparatorluk Müzesi) ilk katalogları, dönemin tanınmış Fransız arkeologlarından André Joubin tarafından hazırlandı. Bu kataloglar, “Luhud ve Mekâbir-i Atika Kataloğu” ile “Âsar-ı Heykeltraşi Kataloğu (Kadim Yunan, Roma, Bizans ve Frank Devirleri)” başlıklarıyla 1893 yılında hem Osmanlıca hem de Fransızca olarak yayımlandı. Bu eserler, ilerleyen yıllarda çeşitli defalar yeniden basıldı 1925 Yılında Başlayan Yeni Yayınlar.

İlk İslami Sikke Kataloğu

Yine 1893 yılında, İsmail Galib Bey’in hazırladığı ve Müze-i Hümayun’un İslami paralar koleksiyonunu ele alan “Meskûkât-ı Türkmâniye Kataloğu” yayımlandı. Bu katalog, özellikle Türkmânî paraları tanıtmaktaydı ve bir yıl sonra Fransızcaya çevrilerek yeniden basıldı.

İslami Sikke Yayınlarının Devamı

1894 yılı Eylül ayında İsmail Galib Bey’in “Meskûkât-ı Kadime-i İslâmiye Kataloğu” adlı eserinin ikinci bölümü yayımlandı. Bu eserle birlikte müzede bulunan toplam 940 İslami sikke tanıtıldı. Ardından, Himyeri ve Palmire uygarlıklarına ait eserlerin kataloğu hazırlandı ve Fransızca olarak basıldı Turkey Customized Sightseeing.

Yeni Yayınlar ve Uluslararası İşbirliği

1897 yılında “Âsâr-ı Himyeriyye ve Tedmürîye Kataloğu” yayımlandı. 1898 yılına gelindiğinde, müzenin önemli yayınlarından biri daha hayata geçirildi. André Joubin’in, Çinili Köşk’te sergilenen eserleri içeren “Bronzes et Bijoux” adlı katalogda, 284 eser tanıtıldı.

Aynı yıl içinde çivi yazısı uzmanı M. Viscent Scheil’in hazırladığı ve 932 eseri tanıtan “Monuments Égyptiens” adlı çalışma yayımlandı. Bu eser 1900 yılında Mehmed Vahid Bey tarafından Osmanlıcaya çevrilerek “Âsâr-ı Mısriyye Kataloğu” adıyla basıldı. Eserin önsözünü ise dönemin müze müdürü Osman Hamdi Bey yazdı. Hamdi Bey, bu önsözde, Sultan II. Abdülhamid’in emriyle o güne kadar toplam 10 katalog hazırlandığını belirtti.

Yeni Baskılar ve Yeni Katkılar

1898 yılında, Joubin’in 1893’te yayımladığı “Monuments Funéraires” isimli eseri tekrar basıldı. 1900 yılında da hem Mehmed Vahid Bey’in çevirisi hem de Joubin’in “Luhud ve Mekâbir-i Atika Kataloğu”nun ikinci baskısı yayımlandı.

İsmail Galib Bey’in Oğlundan Yeni Bir Katalog

Aynı yıllarda, İsmail Galib Bey’in oğlu Mehmed Mübarek, babasının yolundan giderek “Meskûkât-ı Kadime-i İslâmiye Kataloğu – Kısm-ı Sâlis” adlı yeni bir katalog hazırladı. Bu eserde Cengiziyye, İlhanlılar, Celâyirliler ve Kırım Hanlığı sikkeleri tanıtıldı. Ayrıca, eserde bibliyografya, basım tarihleri, darp yerleri ve monogram listeleri gibi teknik bilgiler de yer aldı.

Ahmet Tevfik Bey ve Dördüncü Katalog

1903 yılında ise İslami sikke uzmanı Ahmet Tevfik Bey, “Meskûkât-ı Kadime-i İslâmiye Kataloğu – Kısm-ı Râbi” adlı çalışmasını yayımladı. Bu katalogda Türkistan hükümdarları, Horasan ve Irak Selçukluları, Anadolu Beylikleri, Karakoyunlu ve Akkoyunlu devletlerine ait toplam 1072 sikke tanıtıldı.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz